Tên gọi – Phân nhóm
Tên tiếng Việt: Dấp cá, diếp cá
Tên tiếng Trung: 魚 腥 草
Tên khoa học: Houttuynia cordata Thunb.
Họ: Lá Giấp (Saururaceae).
Đặc điểm:
Cây dấp cá là một loại cây thân thảo, mọc lâu năm, thích chỗ ẩm ướt, có thân rễ mọc ngầm dưới đất. Rễ nhỏ mọc ở các đốt, thân mọc đứng, cao 40cm, có lông hoặc ít lông. Lá mọc cách, hình tim, đầu lá hơi nhọn hoặc nhọn hẳn. Hoa nhỏ mầu vàng nhạt, không có bao hoa, mọc thành bông, có 4 lá bắc mầu trắng. Trông toàn bộ bề ngoài của cụm hoa và lá bắc giống như một cây hoa đơn độc. Toàn cây vò có mùi tanh như cá. Hoa nở vào mùa hạ, vào các tháng 5-8.
Phân bố:
Dấp cá Mọc hoang ở những nơi ẩm thấp.
Thành phần hóa học:
Decaynoyl acetaldehyde, Lauric aldehyde, Methyl – n – Nonykelton, Myrcene, Capric
aldehyde, Capric acid, Cordarine, Calcium sulfate, Calcium Chloride, Isoquercitrin,
Quercitrin, Reynoutrin, Hyperin.
Tính vị: Vị chua, tính mát.
Quy kinh: Vào kinh Phế, Can.
Bộ phận sử dụng, thu hoạch, chế biến và bảo quản.
Bộ phận sử dụng: Lá và Toàn cây.
Thu hái : Ở Việt nam có thể hái ăn sống vào bất kỳ lúc nào, vào mùa hè, thu, lúc cây xanh tốt. Hái về, bỏ hết rễ, phơi khô là được. Bào chế: Nhặt bỏ tạp chất và rễ tàn, rửa mềm rồi cắt từng đoạn, phơi khô dùng dần.
Bảo quản: Để chỗ khô ráo, thoáng gió
Ngư tinh thảo có tác dụng gì?
Tác dụng kháng khuẩn: Nước sắc Ngư tinh thảo in vitro có tác dụng kháng Streptoccocus pneumonia và Staphylococcus aureus nhưng kém hiệu quả đối với Shigella, Salmonella và E.Coli.
Nước sắc Ngư tinh thảo cho chuột bị lao uống thấy giảm mức tử vong.
Tác dụng kháng Virus: Nước sắc Ngư tinh thảo có tác dụng kháng sự phát triển của cúm và virus Echo ở người.
Tác dụng đối với hệ sinh dục – tiết niệu: Nước sắc Ngư tinh thảo được dùng cho thận cóc bị tổn thương hoặc chân ếch bị tổn thương thấy có tác dụng gĩan mạch và tăng bài tiết nước tiểu.
Tác dụng đối với hệ hô hấp: Chích dưới da dịch Ngư tinh thảo thấy có tác dụng giảm ho nhưng không long đờm hoặc gĩan phế quản.
Thanh nhiệt độc, tiêu thủng, thấm thấp nhiệt.
Các bài thuốc chữa bệnh hiệu quả với Ngư tinh thảo
Điều trị da liễu: dịch chiết Ngư tinh thảo bôi tại chỗ có tác dụng đối với bệnh ngoài da, đặc biệt là với Herpes đơn thuần.
Điều trị bệnh hệ hô hấp: Năng suất sắc Ngư tinh thảo dùng có hiệu quả trong nhiều nghiên cứu về phế cầu khuẩn. Nước sắc Ngư tinh thảo liều cao (đến 80g) dùng có hiệu quả đối với áp xe phổi. Nước sắc Ngư tinh thảo được dùng trị bệnh ứ trệ ở phổi. Nhiều kết quả tương tự trong điều trị với chất Decanoyl acetaldehyde. Nhiều kết quả khả quan hơn được thực hiện bằng cách chích dịch Ngư tinh thảo vào các huyệt Khúc trì (Đtr. 11), Định suyễn, kèm giác hơi các huyệt Thận du (Bq.23) và Cao hoang du (Bq. 38).
Lưu ý khi sử dụng Ngư tinh thảo
Hư hàn: không dùng.
Mụn nhọt thể âm: không dùng.
Nguồn tham khảo Theo sách: Cây thuốc vị thuốc của GS.TS Đỗ Tất Lợi