Thành phần:
1. Giá trùng (tức Địa miết trùng: dán đất) 40 gam
2. Can tất (Sơn ta khô) 40 gam
3. Can địa hoàng (Sinh địa khô) 400 gam
4. Cam thảo 80 gam
5. Thủy diệt (đỉa) 45 gam
6. Xích thược 160 gam
7. Hạnh nhân 160 gam
8. Hoàng cầm 80 gam
9. Đào nhân 160 gam
10. Manh trùng 45 gam
11. Tế tao trùng (bọ gạo) 45 gam
12. Đại hoàng 45 gam
Cách dùng:
Các vị nghiền bột, lấy mật luyện kỹ làm hoàn. Mỗi ngày uống 4 gam/1ần. Từ 1-2 lần uống trong ngày vào lúc đói với nước chín.
Tác dụng:
Phá huyết, tiêu trung (tiêu hòn cục) trục ứ, thông kinh.
Giải thích bài thuốc:
Phương này chữa huyết khô nội kết thể hư mà trạng thực, ứ huyết không ra thì tân huyết không sinh, bổ cũng không ích gì. Cho nên phải dùng Đại hoàng, Đào nhân, Can tất để thông huyết bế. Địa miết trùng, Thủy điệt, Tề tao để hóa ứ huyết, dùng Thục địa dưỡng huyết, Xích thược hoạt huyết, Hạnh nhân nhuận táo, Cam thảo hoàn trung. Toàn phương có đặc điểm phá huyết mãnh lực, làm cho huyết khô, cân táo được nhu nhuận.
Cổ nhân nói: “Nhuận dĩ nhu kỳ can, trùng dĩ động kỳ ứ, thông dĩ khứ kỳ bế, nên dùng đến Địa hoàng, Xích thược, Cam thảo hòa dưỡng chỗ hư là phương rất hay để trị chứng « CAN HUYẾT LAO », dùng liều nhỏ là ý nghĩa “tuấn dược hoãn công” (dùng thuốc cực mạnh, nhưng lại công từ từ).
Ứng dụng lâm sàng:
Chủ trị: Trong người có huyết khô ứ kết thành khối (trung hà), phụ nữ bế kinh da dẻ thô ráp, hai mắt mờ đen, trào nhiệt, tiêu thước.
Bài thuốc phụ
Hạ ứ huyết thang:
1. Đại hoàng 32 gam
2. Đào nhân 12 gam
3. Địa miết trùng 20 con Tán bột luyện mật chế thành 4 viên, dùng rượu chưng 1 viên uống ngay ngày 1 lần.
Phương này tức là bản phương giản hóa đi, trị chứng sản hậu đau bụng, huyết khô, kinh nguyệt không thông.
Để dương hoàn:
1. Đại hoàng 80 gam
2. Manh trùng 12 gam
3. Đào nhân 12 gam
4. Thủy điệt 12 gam Tán làm bột, cho lượng mật bằng 30-45% chỗ thuốc, để làm viên, (nguyên phương uống thuốc với nước đem chưng) ngày nay mỗi lần dùng 4 gam chiêu với nước chín, ngày uống 1 lần.
Phương này tiêu được ứ huyết như Đào nhân thừa khí thang, nhưng sức công phá huyết ứ lại có phán mãnh liệt hơn phương Đào nhân thừa khí thang.